Χρονολόγιο

Η Ζιζή Srnič γεννιέται στο Βελιγράδι.

Μετά από σπουδές στη Σχολή Καλών Τεχνών του Βελιγραδίου, η Ζιζή Srnič με υποτροφία του γαλλικού κράτους συνεχίζει τις σπουδές της στο Παρίσι. Θα φοιτήσει χαρακτική στο εργαστήριο του Δημήτρη Γαλάνη.

Συμμετέχει στα Φθινοπωρινά Σαλόν (Salons d’Automne). Τον Ιανουάριο του 1948 γνωρίζει τον έλληνα γλύπτη Μέμο Μακρή.

Εικονογραφεί με έγχρωμες ξυλογραφίες το λεύκωμα Grèce, ma rose de raison (Ελλάς, Ρόδο του λογικού μου) με έξι ποιήματα του Πωλ Ελυάρ. Το λεύκωμα κυκλοφορεί σε πενήντα αντίτυπα.

Στις 30 Απριλίου ο Μέμος Μακρής και η Ζιζή Srnič παντρεύονται στο Παρίσι. Εκείνη συμμετέχει στο Salon de Ma (Σαλόν του Μαΐου). Τον Ιούλιο, το ζεύγος, εξαιτίας της πολιτικής δραστηριότητας του Μακρή, απελαύνεται από τη Γαλλία. Θα λάβουν βίζα από την ουγγρική πρεσβεία και στις 27 Ιουλίου θα φτάσουν αεροπορικώς στην Πράγα. Από εκεί συνεχίζουν με τρένο για τη Βουδαπέστη. Εγκαθίστανται στην ουγγρική πρωτεύουσα, όπου οργανώνουν την καλλιτεχνική και κοινωνική τους δράση μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1970.

Συμμετέχει για πρώτη φορά στην τριενάλε χαρακτικής Xylon στη Ζυρίχη, καθώς και στον πρώτο διεθνή διαγωνισμό χαρακτικής της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Δημοκρατικής Νεολαίας, στο Βερολίνο, όπου κερδίζει το πρώτο βραβείο.

Γεννιέται η κόρη της, Κλειώ.

Εκθέτει στον δεύτερο διεθνή διαγωνισμό χαρακτικής της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Δημοκρατικής Νεολαίας, στη Βαρσοβία και βραβεύεται εκ νέου, αυτή τη φορά με το δεύτερο βραβείο. Εικονογραφεί τη συλλογή διηγημάτων του Δημήτρη Χατζή Hajnali enek [=Τραγούδι της αυγής].

Από τον Ιούλιο έως τον Οκτώβριο η Ζιζή Μακρή πραγματοποιεί ένα ταξίδι στην Κίνα, που σημαδεύει την καλλιτεχνική της εξέλιξη. Στο διάστημα αυτό πραγματοποιεί ατομική έκθεση στο Πεκίνο.

Εκθέτει στον τρίτο διεθνή διαγωνισμό χαρακτικής της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Δημοκρατικής Νεολαίας, στη Μόσχα, τιμώμενη με το δεύτερο βραβείο.

Εκθέτει μια σειρά ξυλογραφιών εμπνευσμένων από το ταξίδι της στην Κίνα στο Ινστιτούτο Πολιτιστικών Σχέσεων με το Εξωτερικό, στη Βουδαπέστη. Ξεκινά τη σειρά ξυλογραφιών με θέμα το βιομηχανικό τοπίο του Τσέπελ (Ουγγαρία),που ολοκλήρωσε το 1960.

Τιμάται με το βραβείο Μούνκατσι (Munkácsy), σημαντική διάκριση των τεχνών στη Λαϊκή Δημοκρατία της Ουγγαρίας.

Έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ως μέλος μυστικής πολιτικής αποστολής (με γάλλους κομμουνιστές έρχονται για να βοηθήσουν τον Φώκο Βέττα, ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ, να εγκαταλείψει τη χώρα). Συλλαμβάνεται και φυλακίζεται για έναν χρόνο στις γυναικείες φυλακές Αβέρωφ. Κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού της ξεκινά τη σειρά των ξυλογραφιών της φυλακής, που θα ολοκληρωθεί τον επόμενο χρόνο στη Βουδαπέστη.

Πραγματοποιεί ατομική έκθεση στην πινακοθήκη Mücsarnok της Βουδαπέστης, εκθέτοντας τις ξυλογραφίες της φυλακής.

Από τις εκδόσεις Επιθεώρησης Τέχνης εκδίδεται το ποιητικό έργο του Γιάννη Ρίτσου Το Δέντρο της φυλακής και οι Γυναίκες – πέντε ξυλογραφίες της Ζιζής Μακρή, εμπνευσμένο από τις ξυλογραφίες της φυλακής. Την ίδια χρονιά, η Μακρή κάνει ένα ακόμη ταξίδι-σταθμό, αυτή τη φορά στη Σοβιετική Ένωση, την Αρμενία, το Ουζμπεκιστάν και τη Σιβηρία. Βραβεύεται για δεύτερη φορά με το βραβείο Μούνκατσι, ενώ οι ξυλογραφίες της Κίνας εκτίθενται στην Αβάνα (Κούβα) και στην Πόλη του Μεξικού.

Οι ξυλογραφίες της φυλακής εκτίθενται στη γκαλερί Ζυγός, στην Αθήνα. Αυτή είναι η πρώτη έκθεση έργων της Ζιζής Μακρή στην Ελλάδα. Το ποιητικό έργο Η Σονάτα του Σεληνόφωτος, του Γιάννη Ρίτσου, εκδίδεται στα ουγγρικά με εικονογράφηση της Ζιζής Μακρή.

Η Ζιζή Μακρή είχε αρχίσει να ασχολείται με το ψηφιδωτό από το 1963. Το 1965 ολοκληρώνει την ψηφιδωτή σύνθεση Βιομηχανικό Τοπίο για το ξενοδοχείο Κάραντς στην πόλη Σαλγκοταριάν της Ουγγαρίας. Την ίδια χρονιά συμμετέχει σε δυο ομαδικές εκθέσεις, στην Πινακοθήκη του Υπουργείου Πολιτισμού στο Βερολίνο και στο Σάο Πάολο της Βραζιλίας.

Εκθέτει στη Μπιενάλε χαρακτικής της Λουμπλιάνας, καθώς και στη Μπιενάλε της Βενετίας.

Συμμετέχει στην 6η Μπιενάλε Χαρακτικής στο Τόκιο και στη Μπιενάλε Χαρακτικής της Βουδαπέστης.

Η Ζιζή Μακρή πραγματοποιεί αναδρομική παρουσίαση του έργου της στην Πινακοθήκη Csók István της Βουδαπέστης.

Ατομική έκθεση της Μακρή οργανώνεται στο Maison de La Hongrie, στο Παρίσι.

Η Μακρή εκθέτει έργα της σε δυο ατομικές εκθέσεις στη Βουδαπέστη: παρουσιάζει ψηφιδωτά της στη γκαλερί Ναγκ Μπάλογκ και σχέδια από το ταξίδι της στη Σοβιετική Ένωση στο Μέγαρο Σοβιετικής Κουλτούρας και Επιστήμης.

Πραγματοποιεί ατομική έκθεση στο Σπίτι του Πολιτισμού στην πόλη Βατς και συμμετέχει στη διεθνή έκθεση InterGrafic76 στο Βερολίνο. Την ίδια χρονιά επισκέπτεται για πρώτη φορά την Ελλάδα. Η γνωριμία της με το ελληνικό τοπίο και την ελιά θα γονιμοποιήσουν το έργο της για τα επόμενα χρόνια. Εικονογραφεί το Απογευματινό Ηλιοτρόπιο του Νικηφόρου Βρεττάκου.

Πραγματοποιεί έκθεση (μαζί με το σύζυγό της, Μέμο) στο Αθλητικό Κέντρο Βουδαπέστης.

Έργα της εκτίθενται στην έκθεση Ουγγρική Χαρακτική 19ου και 20ού αιώνα, στην Εθνική Πινακοθήκη Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου, στην Αθήνα. Η οικογένεια Μακρή εγκαθίσταται μόνιμα στην Αθήνα, στην περιοχή του Μετς, ωστόσο στα επόμενα χρόνια εξακολουθούν να περνούν μεγάλο διάστημα του έτους στη Βουδαπέστη.

Παρουσιάζει το έργο της στη γκαλερί Νέες Μορφές, στην Αθήνα, μοιρασμένο σε δύο ενότητες: α) Ψηφιδωτό και σχέδια και β) Ταπισερί και ψηφιδωτά. Την ίδια χρονιά πραγματοποιεί ατομική έκθεση στη Δημοτική Πινακοθήκη Πειραιά, με τίτλο Ψηφιδωτό, ταπισερί, χαρακτική, σχέδια.

Σε συνεργασία με το σύζυγό της Μέμο, φιλοτεχνεί το γλυπτικό σιντριβάνι στην πλατεία της Μόσχας στη Βουδαπέστη (νυν πλατεία του πρωθυπουργού Széll Kálmán) – η Ζιζή δημιουργεί ψηφιδωτά για τη γλυπτική σύνθεση.

Εκθέτει εκ νέου στη γκαλερί Νέες Μορφές, στην Αθήνα, ψηφιδωτά και χαρακτικά. Στην έκθεση ατή παρουσιάζονται και οι ξυλογραφίες της Κίνας. Εκδίδεται στα ελληνικά το βιβλίο της Νόρα Αράντι Ζιζή Μακρή.

Πραγματοποιεί δυο ατομικές εκθέσεις: στην αίθουσα Τέχνης Ηρακλείου και στην Ιεράπετρα. Εκθέτει ψηφιδωτά και χαρακτικά έργα.

Τιμάται με το βραβείο του Άριστου Καλλιτέχνη, ανώτατη καλλιτεχνική διάκριση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Ουγγαρίας.

Εκθέτει στη γκαλερί Vigadó (Βουδαπέστη) μαζί με τον Μέμο Μακρή. Την ίδια χρονιά, συμμετέχει με ταπισερί σε ομαδική έκθεση στην Πινακοθήκη στην Mücsarnok, ενώ πραγματοποιεί μια ακόμη ατομική έκθεση στις Νέες Μορφές.

Εγκαινιάζεται το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στην Αθήνα. Το αίθριο του Μουσείο κοσμεί ψηφιδωτό δάπεδο της Ζιζής Μακρή. εμπνευσμένο από την κυκλαδική τέχνη. Η Μακρή πραγματοποιεί ατομική έκθεση στο αίθριο του Διεθνούς Νομισματικού Μουσείου, στη Νέα Υόρκη.

Ατομική έκθεση της Μακρή φιλοξενείται στη γκαλερί Γκλόρια, στην Κύπρο.

Ο Μέμος, η Ζιζή και η Κλειώ Μακρή πραγματοποιούν έκθεση στην Καβάλα.

Στις 26 Μαΐου πεθαίνει στην Αθήνα ο σύζυγός της, γλύπτης Μέμος Μακρής.

Η Ζιζή Μακρή πραγματοποιεί ατομική έκθεση στη γκαλερί Σκουφά.

Η Ζιζή Μακρή πραγματοποιεί ατομική έκθεση στη γκαλερί Άστρα.

Από τις εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα επανεκδίδεται το λεύκωμα Ελλάς, Ρόδο του λογικού μου) με έξι ποιήματα του Πωλ Ελυάρ. Η Ζιζή εκθέτει εκ νέου στη γκαλερί Άστρα, παρουσιάζοντας έργα με θέμα την ελιά.

Πραγματοποιεί δυο ατομικές εκθέσεις, στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Τρίπολης και στη Δημοτική Πινακοθήκη Κορίνθου.

Η Πινακοθήκη Ψυχάρη 36,στην Αθήνα, φιλοξενεί ατομική της έκθεση.

Στην αίθουσα εκδηλώσεων του Δημαρχείου Νίκαιας πραγματοποιείται αναδρομική έκθεση της Ζιζής Μακρή.

Στο Μουσείο Μπενάκη παρουσιάζεται, σε επιμέλεια της Δανάης Φιλίππου, η έκθεση Ζιζή Μακρή Κίνα ‘56. Χαρακτικά και σχέδια.

Πεθαίνει στην Αθήνα, στις 2 Φεβρουαρίου.